Vispassages. Onmisbaar in ons landschap. En belangrijk voor flora én fauna.
- 02-05-2023
Vissen. Ze horen thuis in de Nederlandse wateren. Tot aan de kleine beekjes toe. Vissen zijn belangrijk voor een rijke biodiversiteit en dragen bij aan het natuurschoon van oppervlaktewater. Om te zorgen dat vissen in iedere watergang van Nederland kunnen zwemmen worden vispassages aangelegd. Dit vergt vakmanschap. Samen met ons vakmannen- en vrouwen van Negam omarmen we dit werk. Om deze kennis uit te breiden hebben wij onze koppen bij elkaar gestoken. Benieuwd wat we hebben geleerd en waar we ons in hebben gespecialiseerd? Lees vooral verder!
Dagelijks in praktijk
Voel je als een vis in het water. Dit gezegde nemen wij letterlijk! Onze vakmannen en -vrouwen voelen zich dagelijks op hun gemak op de mooiste ‘onbekendste’ plekjes van Oost Nederland. Veel vispassages in de regio dragen al ons keurmerk. Maar je bent nooit te oud om te leren. Om ons verder te specialiseren en inspireren hebben we samen met vispassage expert Iwan de Vries onze kennis uitgebreid. Naast de ecologische aspecten en ontwerpcriteria is er ook gekeken naar de technische- en hydrologische aspecten. En hebben we ervaringen en innovaties gedeeld met oog op de toekomst. Groen is immers doen.
Biodiversiteit in het water
Daar waar stuwen, gemalen en sluizen worden vervangen of aangelegd. Houden we ook rekening met de vismigratie. De beleving bij velen is dat een vispassage veel ruimte in het gebied in neemt. Maar dit is afhankelijk van de wens en het doel. Er zijn al erg compacte technische vispassages die goed werken. Heb je meer ruimte? Dan kun je een omvangrijker ontwerp maken. Daar heeft niet alleen de vis voordelen bij, maar ook de waterfauna en biodiversiteit van de waterloop. Projectleider Hans Imming van Negam: “Wanneer we een stuw vervangen of plaatsen is het beste dat er een onderzoeksvraag naar vismigratie wordt opgenomen. Vaak zijn er meer kansen dan gedacht! De flora en fauna zijn samen belangrijk voor het water. Wanneer er veel ruimte is voor ‘rustplaatsen’ en beschoeiing bij vispassages rusten de vissen hier even uit. Maar kunnen ze ook op deze plekken beschut hun eitjes neerleggen. En dat is wat we willen.” Daag ons, Negam, uit om een eerste schetsontwerp te maken om vismigratie tot in de haarvaten van het bekenstelsel te realiseren.
Nu en later
Duurzaamheid, innovatie en kwaliteit. Drie pijlers die we omarmen. In theorie maar ook in praktijk. Ons inzicht in het hergebruik van grondstoffen is vergroot. Wij zien optimalisaties in het hergebruik en ook voor vispassages zien we extra kansen. Hierover gaan we graag in gesprek. Toch een tipje van de sluier: wij zien kansen op het gebied van biodiversiteit en het toepassen van building with nature. Op deze manier komen flora en fauna weer bij elkaar.
De vissen houden we te vriend
Wanneer we een vispassage realiseren is het van belang dat deze goed functioneert. Onze wiskundige skills hebben we daarom opgefrist en uitgebreid. Niks is belangrijker dan een goed werkende vispassage in het water. Door het berekenen van de snelheidsbepaling over drempels, openingen, bepalingen van bekkens en verdrinkingsgraad. Zo houden we de vissen te vriend.
Werken in de natuur. Is ook werken op gevoel.
Zonder onze mensen buiten zijn we nergens. Onze uitvoerders hebben deze dag nóg meer geleerd van het vak. Van ontwerpparameters, complexiteit van de vistrappen- en passages tot de gemaakte fouten bij reeds gerealiseerde vispassages in het land. Hierdoor realiseren onze uitvoerders samen met onze kraanmachinisten als laatste optimalisatieslag met fingerspitzengefühl in het ontwerp. Niks is zo belangrijk dan dat het ontwerp tot op het laatste detail aansluit op het gebied. Én dat de kraanmachinist zijn gevoel in het gebied kan leggen. Want onze uitvoerders en kraanmachinisten weten als geen ander hoe het werken met én in de natuur is.
Neem een kijkje
Maar om het echt te bekijken en te beleven hoe wij een vispassage hebben gerealiseerd moet je ‘gewoon goan’ en het bewonderen. Ga eens langs bij de Archemermaten, stuw Archem, of Landgoed Twickel, vistrap Noordmolen. Twee prachtige plekken waar je ook prachtig kunt wandelen en fietsen.
Vispasssage Noordmolen: locatie vistrap Noordmolen
Vispassage Archemermaten: locatie vistrap Archemermaten
Kortom: ons inzicht is vergroot. Met oog voor de biodiversiteit. En wij zien grote kansen. Benieuwd? We nodigen je graag uit voor een kop koffie. Uiteraard bij één van onze vispassages.
Vragen? Stel ze aan Hans
Hans Imming
Projectleider
